Prace na wysokościach należą do kategorii prac szczególnie niebezpiecznych. Co za tym idzie, ich przeprowadzanie nakłada szereg obowiązków na inwestora, pracodawcę, ale także na pracowników. Rygorystyczne wymogi dotyczą również sprzętu do pracy na wysokości, który musi zapewnić skuteczną ochronę przed upadkiem. Oznacza to, że sprzęt musi być poprawnie dobrany do panujących warunków i specyfiki realizowanych zadań.
Rodzaje sprzętu do prac na wysokości
Do grupy sprzętów przeznaczonych do prac na wysokościach zaliczamy przede wszystkim środki ochrony osobistej, które składają się z trzech podstawowych elementów:
- Szelki bezpieczeństwa, których zadaniem jest utrzymanie ciała człowieka, a także rozłożenie energii kinetycznej, który wyzwala się w trakcie zatrzymania upadku. W wypadku prac na wysokościach zdefiniowanych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r., szelki muszą mieć pasy barkowe oraz udowe. Definiowane są w ramach normy EN361 oraz EN358.
- Podzespół łącząco-amortyzujący, którego opisują normy EN355, EN362 oraz EN354 to element łączący szelki z podzespołem kotwiczącym. Jego zadaniem jest złagodzenie upadku z wysokości (wyhamowanie), które jednocześnie będzie bezpieczne dla człowieka i nie spowoduje uszkodzenia ciała. Elementem tym mogą być linki bezpieczeństwa, amortyzatory, urządzenia samozaciskowe oraz samohamowne,
- Podzespół kotwiczący, dzięki któremu możliwe jest mocowanie podzespołu łącząco-amortyzującego do konstrukcji nośnej (może nią być drewno, stal, beton lub warstwa ocieplenia). Odnoszą się do niego normy EN795.
Środki ochrony indywidualnej używa się, gdy nie ma możliwości zastosowania środków ochrony zbiorowej oraz gdy nie ma możliwości wyeliminowania czynnika zagrożenia, jakim jest upadek z wysokości.
Jak użytkować sprzęt do prac na wysokości?
W użytkowaniu jakiegokolwiek sprzętu do prac na wysokości istotne jest przeszkolenie pracownika z zasad posługiwania się danym elementem wyposażenia. W przeciwnym wypadku ryzyko wypadku wzrośnie; sam sprzęt do pracy na wysokościach nie pomoże, jeśli pracownik nie zachowa ostrożności i np. błędnie założy szelki lub nie będzie stosował się do zaleceń osoby nadzorującej poszczególne zadania.
Warto przy tym pamiętać, iż każdy element wyposażenia do tego typu prac musi być identyfikowalny oraz posiadać zrozumiałą instrukcję napisaną w języku polskim, która będzie jasno wskazywać przeznaczenie każdego elementu. Sprzęt do prac na wysokości musi być również ewidencjonowany oraz okresowo kontrolowany, aby uniknąć awarii czy uszkodzenia w trakcie użytkowania, a także musi posiadać oznakowanie CE i deklarację zgodności.
Dobór sprzętu
Z uwagi na wysokie ryzyko wypadków wybór odpowiedniego sprzętu do pracy na wysokości musi być podyktowany względami bezpieczeństwa. Z tego powodu pracodawca musi stworzyć kartę ryzyka zawodowego dla konkretnego zlecenia, którego się podejmuje. Pozwoli to określić wymagania, jakie musi spełnić sprzęt. Ponadto należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności, tzn. podłoże, do którego będzie mocowany podzespół kotwiczący, ale także kwestie środowiskowe, np. temperaturę, wilgotność powietrza czy obecność substancji żrących lub wywołujących korozję. W Hightech dostępne są systemy asekuracyjne spełniające wszystkie wyśrubowane normy bezpieczeństwa, jednocześnie są przystosowane do montażu na każdym typie podłoża i w każdych warunkach.