W związku z coraz większą liczbą wieżowców, kominów czy masztów telekomunikacyjnych, wzrosło zapotrzebowanie na usługi świadczone na dużych wysokościach. Poprawie uległa też wiedza na temat związanych z taką pracą zagrożeń oraz sposobów zapobiegania im. Wkrótce potem w Wielkiej Brytanii do życia powołano organizację skupiającą alpinistów przemysłowych – IRATA – której celem były podnoszenie bezpieczeństwa. Podobne organizacje zaczęły powstawać także w innych krajach – w tym w Polsce (założona w 2009 Organizacja Techników Dostępu Linowego). Jak ich działania przyczyniły się do poprawy bezpieczeństwa na wysokościach? Jaką ewolucję przeszły systemy asekuracji do pracy na dachu?

Systemy asekuracyjne na dachu – kiedyś i dziś

W początkach nowoczesnego alpinizmu dachowego technicy korzystali z jednego typu zabezpieczenia – lin. W powszechnym użyciu były dwie liny – asekuracyjna i zjazdowa. Stosunkowo szybko, bo już w latach 70. pojawiły się uprzęże, które znacząco poprawiły komfort i bezpieczeństwo prac. Dzięki nim możliwe stało się bezproblemowe utrzymanie pozycji siedzącej w trakcie wykonywania zadania. W przypadku upadku, uprząż zapobiega wysunięciu się użytkownika i efektywnie rozkłada siły na większy obszar ciała, redukując tym samym ryzyko wystąpienia obrażeń. W tym samym czasie do użytku weszły także karabinki i przyrządy zaciskowe.

Rozwój sprzętu i coraz większa świadomość jego znaczenia wymusiła na administratorach budynków montaż dedykowanych przyrządów służących do kotwiczenia sprzętu. Zamiast wiązania lin do elementów architektonicznych, zaczęto stosować specjalne punkty asekuracyjne (tzw. asekuranty dachowe). Są one montowane w sposób przystosowany do rodzaju podłoża, gwarantując dużą wytrzymałość na obciążenia i gwarantując pełną ochronę w razie upadku.

Dostępność niezawodnych, mocowanych na stałe do konstrukcji dachu punktów kotwiczących pozwoliła opracować nowsze metody ochrony. Do tej grupy zaliczają się linowe systemy asekuracyjne na dachu. Są one przeznaczone do zadań takich jak odśnieżanie czy prace serwisowe. Składają się z lin stalowych rozpiętych na słupkach asekuracyjnych i umożliwiają bezpieczne przemieszczanie się po powierzchni dachu.

Nowoczesne systemy i asekuranty dachowe

Dziś systemy asekuracji to rozbudowane rozwiązania, wykorzystujące najbardziej wytrzymałe materiały i innowacyjne technologie. Słupki asekuracyjne i liny wykonane są z wyselekcjonowanych gatunków stali nierdzewnych, cechujących się dużą wytrzymałością na obciążenia i uszkodzenia mechaniczne, a przy tym odpornych na korozję. Do produkcji lin, uprzęży i przyrządów zaciskowych stosuje się ponadto nowoczesne tworzywa sztuczne.

W przeciwieństwie do „dzikich” początków branży, dziś jest ona bardzo uregulowana. Normy takie jak EN 795 z pięcioma podtypami szczegółowo określają wymagania, jakie muszą spełniać poszczególne elementy systemów. Wyśrubowane standardy dotyczące wytrzymałości i funkcjonalności urządzeń sprawiają, że te zapewniają niezawodną ochronę przed upadkami. Dziś wypadki skutkujące poważnymi obrażeniami lub śmiercią są bardzo rzadkie i zwykle wynikają z nieprawidłowej eksploatacji lub konserwacji sprzętu.

Systemy asekuracji i punkty kotwiczące – przyszłość

Jeśli chodzi o materiały i wytrzymałość, systemy asekuracji oferują dziś ochronę na najwyższym poziomie. Nie oznacza to jednak, że związana z nimi branża się zmienia. Coraz częściej mówi się o ich integracji z technologiami IoT. Takie rozwiązanie otwiera zupełnie nowe możliwości kontroli ich stanu i zapobiegania wypadkom.

Rozwój technologii i wzrost świadomości na temat bezpieczeństwa pracy na wysokościach zrewolucjonizowały sposoby pracy na dachach i innych trudnodostępnych miejscach. Dzisiejsze systemy asekuracyjne to efekt dekad doświadczeń specjalistów. Dzięki rygorystycznym normom i niezawodnym rozwiązaniom technicznym, praca na wysokościach jest bezpieczniejsza niż kiedykolwiek wcześniej.